+(90) 258 264 32 47
info@askurasansor.com
Mehmetçik Mh. İnönü Cd. No: 121/A
Q

Asansör Nedir?

Asansör en basit tanımıyla, dikey olarak yük ve insan taşımada kullanılan, elektrikli ve hidrolik olmak üzere 2 tahrik grubuna, ihtiyaca göre 5 sınıfa, ayrılan bir taşıttır.

Elektrikli Asansörler

Elektrikli asansörler, kumanda panosunun verdiği komutlar doğrultusunda elektrik motoru ile tahrik edilen (hareket eden) asansör türüdür.

Elektrikli asansörler, motor verimliliğinin sağlanması, enerji tasarrufu ve konfor sağlanması amacıyla kabin ağırlığına eş değer ağırlıkta karşı ağırlık (denge ağırlığı) unsuru ile askıda kalarak çalıştırılır. Kuyu içerisinde çelik halatlar ile birbirine bağlı olarak dengede duran kabin ve karşı ağırlık ünitesi motordan tahrik aldığında birbirine zıt yönde hareket eder.

Hidrolik Asansörler

Elektrikli asansörlerden farklı olarak, genellikle denge ağırlığı gerektirmeyen, yapının çatısında makine dairesi ihtiyacı olmayan, hidrolik pompa ile tahrik edilen pistonun hareketiyle kabinin altından ya da yanından tesirle harek eden asansör türüdür.

Hidrolik asansörler genel olarak, kısa seyir mesafelerinde, villa ya da şahsi konutlarda, son katı yetersiz, makine dairesi uygun olmayan ya da hiç olmayan yapılarda ve ağır yük taşıma ihtiyacı bulunan fabrikalarda tercih edilir.

Genel kullanımının dışında panoramik ve dış cephe asansörlerinde, görselliğin ön plana çıktığı mimari yapılarda da sıkça tercih edilir.

Hidrolik Asansörlerin Avantajları:

  • Yapı statiğine yük binmez.
  • Aşağı yön hareketi yer çekimiyle sağlanır.
  • Son kat yüksekliği ve kuyu dibi çukuru dar ya da olmayan yapılarda kolaylık sağlar.

Sınıflara Göre Asansörler

  •  Sınıf I: İnsan taşımak amacıyla tasarlanmış asansörlerdir.

320 kg ve 450 kg beyan yüklü küçük kabinler yalnız insan taşımak için kullanılabilir,

630 kg beyan yüklü kabinler insan taşımaya ek olarak tekerlekli sandalye kullanan kişileri (fakat tam hareket serbestliği sağlamaz) ve/veya çocuk arabalarını taşımak için de kullanılabilir,

1000 kg beyan yüklü kabinler, a ve b şıklarında belirtilenlerin yanı sıra, tutamakları sökülebilen sedyelerin, tabutların ve mobilyaların taşınması için de kullanılabilir.

  • Sınıf II: Esas olarak insan taşımak için tasarlanan ancak gerektiğinde yük de taşınabilen asansörlerdir.

Sınıf II asansörlerinin boyutları, Sınıf I veya Sınıf VI asansörlerine ait boyutlar arasından seçilmelidir. Özellikle konutlarda kullanılan 1000 kg beyan yüklü asansörlerin boyutları ve/veya Sınıf III asansörleri bu
amaç için kullanılmalıdır.

  • Sınıf III: Hastaneler ve bakım evleri dâhil, sağlık, bakım amaçları için tasarımlanmış asansörler.

2500 kg beyan yüklü asansörlerin kabinleri, özellikle 1000 mm x 2300 mm boyutlarındaki hastane
yataklarındaki hastaların tıbbî yardım cihazları ve ilgili görevlilerle birlikte taşınması için uygundur,
2000 kg beyan yüklü asansörlerin kabinleri, 1000 mm x 2300 mm boyutlarındaki hastane yataklarının
(tıbbî yardım cihazları hariç) ilgili görevlilerle birlikte taşınması için uygundur,
1600 kg beyan yüklü asansörlerin kabinleri, esas olarak 900 mm x 2000 mm boyutlarındaki hastane
yataklarının taşınması için uygundur,
1275 kg beyan yüklü asansörlerin kabinleri, bakım evlerindeki 900 mm x 2000 mm boyutlarındaki
yataklarının taşınması için uygundur.

  • Sınıf IV: Esas olarak yüklerin, genellikle şahıslar refakatinde taşınması için tasarımlanmış asansörler.

Bu sınıftaki asansörler insan refakatinde yük taşınması için, kapasitenin arttırıldığı ve hızın önemsenmediği ağır yük taşıyıcı asansörlerdir.

Araç asansörleri bu sınıfa girmektedir.

  • Sınıf V: Servis asansörleri.

Bu sınıf asansörler kabine insanların giremeyeceği boyutlarda genellikle yemek asansörü olarak servis vermektedir. Düşük ağırlıktaki yükler taşındığı için ve insan taşımacılığı olmadığı için karşı ağırlığa ihtiyaç duyulmadan tamburlu motorlar tercih edilebilir.

  • Sınıf VI: Özellikle yoğun trafiği olan binalar için tasarımlanmış asansörler, meselâ hızları 2,5 m/s ve daha fazla olan
    asansörler.

Yoğun trafik için olan asansörler esas olarak en az 2,5 m/s hızın gerekli olduğu 15 kattan fazla kata sahip
yüksel binalarda kullanılmalıdır.

Q

Satış Sonrası Hizmetler Nedir?

Yönetmelik gereğince Asansörlerin montajı tamamlandıktan sonra, ruhsatlandırma ve çalıştırma aşamaları tamamlanıp hizmete alındığı tarihten itibaren periyodik bakım süreci başlamış sayılır. Bu aşamadan itibaren Bakım Hizmet Sözleşmesi imzalanarak başlatılan, teknik servis, arızaların giderilmesi ve aylık düzenli bakımların yapılması hizmetler bütününe Satış Sonrası Hizmetler adı verilir.

Terimler Sözlüğü

  • Asansör yaptırıcısı: Asansörün monte edileceği binada/yapıda inşaat işini kendi adına yapan veya sözleşme ile devreden yapı sahibini veya asansörün monte edileceği mevcut binada bina sorumlusunu tanımlar.
  • A tipi muayene kuruluşu: Asansörlerde periyodik kontrol ve muayene konularını içerecek şekilde TS EN ISO IEC 17020 standardı kapsamında akredite olan Türkiye’de yerleşik özel veya kamu kuruluşunu tanımlar.
  • AT uygunluk beyanı: Asansör monte edenin piyasaya arz ettiği yeni asansörün Yönetmeliğe uygunluğunu beyan ettiği belgeyi tanımlar.
  • Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını tanımlar.
  • Bakım: Asansörün hizmete alınmasından sonra kullanım ömrü boyunca kendisinin ve bileşenlerinin, fonksiyonlarının ve güvenlik gereklerinin tasarlandığı veya yürürlükteki mevzuata uygun olarak revize edildiği biçimde devamlılığını sağlamaya yönelik, asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından periyodik olarak ayda bir yürütülen işlemleri belirtir.
  • Bina sorumlusu: Asansörün güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla düzenli olarak bakımını, periyodik kontrolünü ve onarımını yaptırmaktan sorumlu olan, binada/yapıda kat maliklerinin kendi aralarında seçeceği veya dışarıdan yetki vereceği kişiyi veya kat malikini veya maliklerini veya kamu binalarında/yapılarında sorumlu yetkiliyi belirtir.
  • Coğrafi bölge: Akdeniz, Doğu Anadolu, Ege, Güney Doğu Anadolu, İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara bölgelerini tanımlar.
  • İlgili idare: Belediyeleri veya belediye sınırları dışında kalan alanlardaki yapılar için il özel idarelerini belirtir.
  • Komisyon: 5393 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesi ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 7 nci maddesi çerçevesinde Bakanlık tarafından oluşturulan çalışma grubunu tanımlar.
  • Kurtarma çalışması: Asansör içerisinde insanın veya insanların mahsur kaldığına dair bilginin alınmasıyla birlikte kurtarma talimatına uygun olarak yapılan ve insanın veya insanların serbest kalmasıyla sonuçlanan çalışmayı tanımlar.
  • Mevcut asansör: Yönetmeliğin zorunlu uygulamaya girdiği 15/8/2004 tarihinden önce monte edilen ve halen kullanılmakta olan asansörü tanımlar.
  • Yeni asansör: Yönetmeliğin zorunlu uygulamaya girdiği tarihten sonra piyasaya arz edilen asansörü tanımlar.
  • Takip kontrolü: Asansör periyodik kontrolünde belirlenen uygunsuzlukların giderilip giderilmediğine dair A tipi muayene kuruluşu tarafından yapılan gözetim faaliyetini tanımlar.
  • Tescil: Asansörün resmî olarak ilgili idare tarafından kayıt altına alınmasını tanımlar.
  • TS EN 81 – 80 standardı: Asansörler – Yapım ve Montaj için Güvenlik Kuralları: Yolcu ve Yük Asansörleri için Özel Uygulamalar – Bölüm 80: Mevcut Yolcu ve Yük Asansörlerinin Güvenliğini Geliştirme Kurallarını içerir.
  • TSE: Türk Standardları Enstitüsünü belirten kısaltmadır.
  • TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu belirten kısaltmadır.
  • Yetkili servis: Asansörlerde aylık bakım ve servis hizmetinin yürütülebilmesi için asansör monte edenin kendi adına kurduğu servis istasyonu ve/veya sorumluluğu kendinde olmak üzere sözleşme ile yetki verdiği gerçek veya tüzel kişiyi tanımlar.
  • Periyodik kontrol: Asansörün güvenli ve işletme yönünden uygun çalışıp çalışmadığına dair yılda bir defa yaptırılacak olan muayeneyi tanımlar.
  • Yönetmelik: Asansör Yönetmeliği (95/16/AT)’ni belirtir.

Bina Sorumlusunun Yükümlülükleri Nedir?

Bina sorumlusunun yükümlülükleri 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrasında şöyle tanımlanmıştır:

“Bina sorumlusu, asansörün güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak üzere ayda bir kez bakımını ve yılda bir kez periyodik kontrolünü yaptırmaktan, bakım ve periyodik kontrol ücretinin ödenmesinden sorumludur”

Periyodik Kontrol Nedir?

Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliğinde ifade edildiği gibi Periyodik Kontrol; asansörün güvenli ve işletme yönünden uygun çalıştırılmasıyla ilgili yılda bir defa yaptırılacak olan muayeneyi ifade eder.

Muayene Nasıl Uygulanır?

Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında, yerel yönetimlerin kontrolünce denetçi kuruluşlar aracılığıyla  yürütülen Periyodik Kontrol, mevcut asansörün ruhsat tarihine göre bağlı bulunduğu yılı kapsayan Yapım ve Montaj için Güvenlik Kuralları Standardının gerekliliklerine göre denetlenmesidir.

Buna göre güvensiz bulunan asansörler Kırmızı Etiket ile işaretlenir. Standartların getirdiği kriterlere uygun bulunan asansörler ise durumuna göre Mavi ve Yeşil Etiket ile işaretlenerek bir sonraki denetim tarihine kadar hizmete verilir.

Periyodik Kontrol Nasıl Yaptırılır?

Periyodik Kontrol; bulunduğunuz ilin yerel yönetimi tarafından yetkilendirilen A tipi Muayene Kuruluşuna Bina Sorumlusunun başvuru yapmasıyla sağlanır.

Örneğin: Denizli ili merkez ilçeleri için yetkilendirilen A tipi Muayene Kuruluşu: Makine Mühendisleri Odasıdır. Denizli MMO Şubesine başvuru yapılarak alınacak olan randevu ile yetkili servis refakatinde ve bina sorumlusunun izniyle mevcut asansöre muayene yapılır.

Kontrol Sonrası Süreç

Periyodik kontrol sonucunda kırmızı etiket ile işaretlenen asansörlerin 30 (otuz) gün içerisinde uygunsuzlukların giderilmesi sağlanmalıdır.

Kırmızı etiket sonucunda herhangi bir girişimde bulunmayan bina sorumluları Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında doğrudan sorumlu tutulur:

Yıllık kontrol faaliyetleri kapsamında, bina sorumlusunca kontrolüne izin verilmeyen veya asansör monte eden veya onun yetkili servisinin nezaret etmekten imtina etmesi nedeniyle kontrolü yapılamayan veya kontrol neticesinde can ve mal güvenliği açısından tespit edilen uygunsuzluklara yönelik gerekli düzeltme faaliyetleri gerçekleştirilmeyen asansör, yıllık kontrolü yapılıncaya kadar veya gerekli düzeltme faaliyetleri tamamlanıncaya kadar, yapının bağlı bulunduğu ilgili idare tarafından mühürlenerek hizmetten men edilecektir.

Detaylı bilgi – Kaynak